Jak rozpoznać niedobory witaminowe w stadzie brojlerów?
Niedobory witamin u brojlerów
Brojlery rosną w szybkim tempie, dlatego ich organizm potrzebuje sporej dawki witamin. Nawet drobne niedobory mogą szybko odbić się na zdrowiu i wynikach hodowli. Braki witaminy A powodują, że ptaki rosną wolniej i częściej chorują, przy niedoborze witaminy D3 pojawiają się problemy z kośćmi, a bez witaminy E mogą drżeć i nagle padać. Witaminy z grupy B odpowiadają m.in. za układ nerwowy i kondycję skóry, a witamina C pomaga szczególnie w upały. Niepokojące sygnały to spadek przyrostów, kulejące ptaki, nierówna waga czy zmiany w upierzeniu. Warto wtedy sprawdzić jakość paszy i warunki w kurniku. Najlepiej działa profilaktyka: dobre premiksy, suplementacja przez wodę i szybka reakcja na pierwsze objawy. Dzięki temu można uniknąć większych problemów i strat.
W intensywnej hodowli brojlerów każdy dzień ma znaczenie. Ptaki rosną błyskawicznie, a ich organizm pracuje na pełnych obrotach. W tak wymagających warunkach nawet drobne braki witamin mogą szybko odbić się na zdrowiu stada i wynikach produkcyjnych. Jak rozpoznać pierwsze sygnały niedoborów i co zrobić, by im zapobiec? Sprawdź, na co warto zwracać uwagę.
Dlaczego witaminy są tak ważne u brojlerów?
Brojlery rosną bardzo szybko – w ciągu 5–6 tygodni osiągają masę ubojową. Ten intensywny wzrost stawia ogromne wymagania wobec metabolizmu, odporności i układu kostnego. Nawet niewielkie niedobory witaminowe mogą mieć natychmiastowe konsekwencje, wpływając na:
- przyrosty masy ciała,
- zużycie paszy (FCR),
- kondycję kończyn,
- śmiertelność,
- opłacalność produkcji.
Objawy niedoborów witamin – co może zaniepokoić hodowcę?
Poniżej zestawienie najczęstszych objawów przypisanych do konkretnych witamin:
Witamina A
- Opóźniony wzrost, mniejsze przyrosty dzienne.
- Zmiany w nabłonku oddechowym → podatność na infekcje układu oddechowego.
- Kurza ślepota (zaburzenia widzenia przy słabym oświetleniu).
- Obniżona odporność, większa śmiertelność.
- Wiotkie, źle upierzone ptaki.
Witamina D3
- Krzywica (deformacje kości, skrzywienia nóg).
- Zespoły porażenne u młodych brojlerów (problemy z chodzeniem, leżenie).
- Opóźniony mineralny rozwój kości → złamania skrzydeł i kończyn.
- Ścieńczenie kości mostka, pogrubienia w okolicach stawów.
Witamina E (+ Selen)
- Encefalomalacja („choroba skręconej szyi”) – drżenie, kołysanie głową.
- Miopatia Mulberry Heart – zwyrodnienia mięśni, nagłe upadki zdrowych ptaków.
- Zwiększona podatność na stres oksydacyjny.
- Wzrost śmiertelności w późniejszych tygodniach tuczu.
Chcesz dowiedzieć się więcej lub porozmawiać o stanie swojego stada? Skontaktuj się z naszymi doradcami!
Kompleks witamin B
- B1 (tiamina): apatia, drgawki, zanik apetytu.
- B2 (ryboflawina): „ptaki z zakrzywionymi palcami”, zapalenia skóry.
- B6 (pirydoksyna): drżenie skrzydeł, niezborność ruchowa.
- B12 i kwas foliowy: anemia, blade grzebienie, zahamowanie wzrostu.
- Biotyna: zmiany na podeszwach stóp (np. zapalenie skóry podeszwy – footpad dermatitis).
- Niacyna: kulawizny, owrzodzenia kończyn i okolic dzioba.
Witamina C
- Brak apetytu, większa wrażliwość na stres cieplny.
- Obniżenie odporności w czasie wysokich temperatur.
- Choć drób sam syntetyzuje wit. C, jej suplementacja przez wodę jest bardzo skuteczna w upały i okresach szczepień.
Kiedy podejrzewać niedobory?
- Szybko pogarszające się wyniki produkcyjne (przyrosty, FCR, śmiertelność).
- Nietypowe objawy neurologiczne (np. drżenie, padanie na plecy).
- Problemy z kończynami – kulejące ptaki, leżące, deformacje stawów.
- Duża rozpiętość wagowa w stadzie.
- Obecność wyraźnych zmian skórnych, problemów z upierzeniem.
Co robić profilaktycznie?
- Zawsze stosuj sprawdzone, stabilne premiksy paszowe.
- Monitoruj temperaturę i wilgotność w paszarniach – witaminy są wrażliwe na utlenianie.
- Stosuj suplementację przez wodę przy pierwszych objawach stresu lub zaburzeń zdrowotnych.
- W czasie letnich upałów wdrażaj programy ochrony przed stresem cieplnym, w tym z witaminami C i E.
- Prowadź rejestr objawów i obserwacji – im szybciej zareagujesz, tym mniejsze straty.
