Wykorzystanie bobiku i łubinu słodkiego w żywieniu krów mlecznych
Stosowanie krajowych źródeł białka w żywieniu zwierząt hodowlanych jest wspierane polityką rolną wielu krajów europejskich. Tymczasem znaczna grupa hodowców bydła mlecznego uważa, że polskie surowce białkowe, w tym zwłaszcza bobik i łubin, są gorszymi źródłami białka w porównaniu do śruty rzepakowej i sojowej. Powszechne są opinie o antyżywieniowych właściwościach nasion roślin bobowatych, podczas gdy w rzeczywistości stanowią one nie tylko źródło wartościowego białka, ale zaliczają się również do grupy surowców wysokoenergetycznych.
Nasiona łubinu słodkiego odznaczają się wysokim poziomem białka ogólnego (>30%) i energii produkcji mleka (VEM 1150). Bobik to przede wszystkim bogate źródło fermentacyjnej materii organicznej, kluczowej dla wysokiej produkcji białka jelitowego przez bakterie żwaczowe. Ich zastosowanie w żywieniu bydła mlecznego ma więc swoje uzasadnienie.
Test mieszanki paszowej z udziałem łubinu i bobiku
W celu określenia wpływu bobiku i łubinu słodkiego na parametry produkcyjne wysokowydajnych krów mlecznych, specjaliści De Heus przeprowadzili test żywieniowy w gospodarstwie Hendripol – fermie referencyjnej De Heus. Test pozwolił wskazać, czy zbilansowane pod kątem składników pokarmowych mieszanki paszowe, zawierające umiarkowane ilości łubinu i bobiku, mogą być stosowane w celu utrzymania wysokiej wydajności produkcyjnej.
Założenia i warunki przeprowadzenia testu
Test został przeprowadzony w okresie od listopada 2019 r. do stycznia 2020 r. w gospodarstwie krów mlecznych rasy holsztyńsko-fryzyjskiej. Zwierzęta są utrzymywane w oborze wolnostanowiskowej i podzielone na dwie osobne grupy z dostępem do 2 robotów udojowych Lely na grupę. Dla uzyskania wymiernych wyników porównania, osobniki z grupy testowej zostały sparowane z krowami z grupy kontrolnej o zbliżonych parametrach, czyli pod kątem dnia laktacji i wydajności mlecznej. Testem objęto łącznie 86 krów w średnio 2,9 (± 1,9) laktacji przy średnim dniu laktacji 119 (± 53) i dziennej produkcji mleka 42,3 (± 10,3) kg na początku testu.
Krowy z obu grup karmiono dawką PMR o identycznych parametrach, z wyjątkiem mieszanki treściwej zawierającej bobik i łubin słodki, podawanej wyłącznie grupie testowej. Parametry paszy testowej (Optimlek Test) zostały zbilansowane identycznie jak w produkcie Optimlek 25, przy 20% zawartości łubinu słodkiego i bobiku.
Tabela 1. Skład dawki pokarmowej w grupie kontrolnej i testowej dla krowy w 70. dniu po wycieleniu drugiej laktacji (49 kg mleka)
Tabela 2. Zbilansowane parametry pokarmowe w grupie kontrolnej i testowej dla krowy w 70. dniu po wycieleniu drugiej laktacji (49 kg mleka)
Podczas testu rejestrowano dzienną produkcję mleka i pobranie pasz treściwych w systemie zarządzania Lely oraz wydajność mleczną i skład mleka (zawartość tłuszczu, białka, laktozy, mocznika i komórek somatycznych) z wykorzystaniem wyników kontroli użytkowości mlecznej. Próbki kiszonek pobierano w każdym miesiącu przed pobraniem próbek mleka w ramach kontroli użytkowości mlecznej. Kiszonki były analizowane pod kątem składu składników pokarmowych. Dane pierwszej kontroli użytkowości mlecznej analizowano za pomocą ogólnej ANOVA, z blokiem jako zmienną blokującą, aby przetestować jednorodność bloków. Dane z późniejszych kontroli użytkowości mlecznej oraz dane tygodniowe przeanalizowano jako projekt blokowy przy użyciu opcji powtarzanych pomiarów REML w Genstat.
Wyniki i podsumowanie testu
Skarmianie mieszanką paszową z bobikiem i łubinem słodkim nie wpłynęło istotnie na wydajność mleczną według danych z kontroli użytkowości mlecznej oraz danych z systemu zarządzania Lely.
Jedynym czynnikiem różnicującym była zawartość laktozy mleka, która okazała się istotnie wyższa u krów w grupie testowej, przy czym wyższy poziom laktozy mleka w tej grupie został oznaczony jeszcze przed rozpoczęciem testu.
Tabela 3. Parametry mleka i dziennej produkcji
Na podstawie wyników i zmian zachodzących w trakcie testu można stwierdzić, że włączenie bobiku i łubinu słodkiego w ilości nieprzekraczającej 20% do mieszanek paszowych dla krów mlecznych nie wpływa na ich wydajność. Umiarkowane ilości tych surowców mogą być więc stosowane w żywieniu bydła mlecznego, a ich bilansowanie powinno opierać się o rzeczywiste specyfikacje żywieniowe nasion bobowatych. Wystarczająca podaż na rynku krajowym stwarza potencjał do zwiększenia wykorzystania bobiku i łubinu słodkiego jako wartościowego źródła białka i energii.
Już dziś skontaktuj się z doradcą żywieniowym De Heus i wybierz najlepsze rozwiązania dla swojego stada!
