Jak zapobiegać kokcydiozie?
Kokcydioza to szeroko rozpowszechniona choroba pasożytnicza. Często pojawia się przy intensywnej hodowli indyków. W zmniejszeniu strat w produkcji pomaga połączenie wielu elementów profilaktyki.
W walce z kokcydiami najważniejsza jest profilaktyka. Przede wszystkim należy zadbać o to, aby jak najmniej osób obsługiwało fermę. Każdy odwiedzający musi pamiętać o zmianie obuwia i ubrania, a maszyny muszą być dezynfekowane. Otoczenie budynków także powinno być zadbane – należy je myć i dezynfekować, kosić trawę, utrzymywać w porządku.
Mycie indycznika w 4 krokach:
- usuń pomiot – jak najszybciej po zdaniu ptaków
- zamieć kurnik
- umyj sprzęt i wyposażenie, w tym urządzenia wentylacyjne
- namocz kurnik wodą ze środkiem myjącym (1-3 godz. wcześniej)
- używaj ciepłej (nie gorącej) wody z środkiem myjącym
- posprzątaj
W ocenie sytuacji na fermie pomóc może monitorowanie stada ptaków oraz sprawdzanie warunków zdrowotnych na podstawie losowo wybranych indyków. Jeśli wykryjemy pasożyty, mamy do wyboru kilka możliwości działania.
Metody walki z kokcydiami:
- wypalanie posadzki – skuteczność tej metody jest trudna do jednoznacznej oceny;
- dezynfekcja amoniakiem – skuteczny sposób, ale należy pamiętać, że amoniak jest śmiertelnie niebezpieczny! Jest bardzo żrący dla części metalowych i powoduje szybko postępującą korozję.
- dezynfekcja metodą „duńską” (holenderską), czyli tzw. „gipsowanie posadzki” – metoda pewna i skuteczna, polecana w przypadku starych, porowatych i popękanych posadzek;
- stosowanie chemioprofilaktyki – do dyspozycji są kokcydiostatyki jonoforowe oraz chemiczne.
| Kokcydiostatyki jonoforowe | Kokcydiostatyki chemiczne | |
| Przykład | Lasalocid, Maduramycyna, Monenzyna | Robenidyna, Diclazuril, Halofuginon |
| Zalety | Powolne nabywanie odporności i aktywność antybiotyczna | Bezpieczne i bardzo efektywne |
| Wady | Wąski margines bezpieczeństwa | Szybko nabywają odporność i nie mają aktywności antybiotycznej |
Jak stosować preparaty kokcydiostatyczne?
Preparaty kokcydiostatyczne w mieszankach paszowych hamują rozmnażanie się kokcydii. Aby były w pełni skuteczne, warto je co jakiś czas zmieniać – długie stosowanie jednego powoduje powstawanie oporności.
W ciągu roku powinno stosować się co najmniej 2 różne programy – letni i zimowy. Większość producentów indyków wykorzystuje jeden produkt w trakcie odchowu (program „stały”). Najczęściej produkty te podaje się z paszą od pierwszego dnia życia do 10-14 tygodnia (w zależności od stopnia zainfekowania środowiska, stosowanych produktów, faz żywieniowych, zarządzania produkcją, itp.).
Stosuje się również programy przemienne, z wykorzystaniem 2 różnych produktów w jednym okresie odchowu. Na przykład Diclazuril od 1 dnia życia do 4 tygodnia i następnie monenzyna od 5 do 16 tygodnia.
Najczęściej stosowane są produkty jonoforowe. Jednak najnowsze badania naukowe wykazały, że produkty chemiczne są, na pewno dla ostatnio wyizolowanych szczepów terenowych, produktami z wyboru w dobrych programach kokcydiostatycznych.
