Jak zapobiegać kokcydiozie?

07 lipca 2017

Kokcydioza to szeroko rozpowszechniona choroba pasożytnicza. Często pojawia się przy intensywnej hodowli indyków. W zmniejszeniu strat w produkcji pomaga połączenie wielu elementów profilaktyki.

W walce z kokcydiami najważniejsza jest profilaktyka. Przede wszystkim należy zadbać o to, aby jak najmniej osób obsługiwało fermę. Każdy odwiedzający musi pamiętać o zmianie obuwia i ubrania, a maszyny muszą być dezynfekowane. Otoczenie budynków także powinno być zadbane – należy je myć i dezynfekować, kosić trawę, utrzymywać w porządku.

Mycie indycznika w 4 krokach:

  • usuń pomiot – jak najszybciej po zdaniu ptaków
  • zamieć kurnik
  • umyj sprzęt i wyposażenie, w tym urządzenia wentylacyjne
    • namocz kurnik wodą ze środkiem myjącym (1-3 godz. wcześniej)
    • używaj ciepłej (nie gorącej) wody z środkiem myjącym
  • posprzątaj

W ocenie sytuacji na fermie pomóc może monitorowanie stada ptaków oraz sprawdzanie warunków zdrowotnych na podstawie losowo wybranych indyków. Jeśli wykryjemy pasożyty, mamy do wyboru kilka możliwości działania.

Metody walki z kokcydiami:

  • wypalanie posadzki – skuteczność tej metody jest trudna do jednoznacznej oceny;
  • dezynfekcja amoniakiem – skuteczny sposób, ale należy pamiętać, że amoniak jest śmiertelnie niebezpieczny! Jest bardzo żrący dla części metalowych i powoduje szybko postępującą korozję.
  • dezynfekcja metodą „duńską” (holenderską), czyli tzw. „gipsowanie posadzki” – metoda pewna i skuteczna, polecana w przypadku starych, porowatych i popękanych posadzek;
  • stosowanie chemioprofilaktyki – do dyspozycji są kokcydiostatyki jonoforowe oraz chemiczne.
  Kokcydiostatyki jonoforowe Kokcydiostatyki chemiczne
Przykład       Lasalocid, Maduramycyna, Monenzyna       Robenidyna, Diclazuril, Halofuginon   
Zalety    Powolne nabywanie odporności i aktywność antybiotyczna Bezpieczne i bardzo efektywne   
Wady Wąski margines bezpieczeństwa Szybko nabywają odporność i nie mają aktywności antybiotycznej

Jak stosować preparaty kokcydiostatyczne?

Preparaty kokcydiostatyczne w mieszankach paszowych hamują rozmnażanie się kokcydii. Aby były w pełni skuteczne, warto je co jakiś czas zmieniać – długie stosowanie jednego powoduje powstawanie oporności.

W ciągu roku powinno stosować się co najmniej 2 różne programy – letni i zimowy. Większość producentów indyków wykorzystuje jeden produkt w trakcie odchowu (program „stały”). Najczęściej produkty te podaje się z paszą od pierwszego dnia życia do 10-14 tygodnia (w zależności od stopnia zainfekowania środowiska, stosowanych produktów, faz żywieniowych, zarządzania produkcją, itp.).

Stosuje się również programy przemienne, z wykorzystaniem 2 różnych produktów w jednym okresie odchowu. Na przykład Diclazuril od 1 dnia życia do 4 tygodnia i następnie monenzyna od 5 do 16 tygodnia.

Najczęściej stosowane są produkty jonoforowe. Jednak najnowsze badania naukowe wykazały, że produkty chemiczne są, na pewno dla ostatnio wyizolowanych szczepów terenowych, produktami z wyboru w dobrych programach kokcydiostatycznych.